Чна адахъ галаз фад-фад алакъа хуьдай. Гьар вацра са шумудра Магьачкъаладиз зенгер ийиз гьалар хабар кьадай. Эхиримжи гъилера телефондай рахадайла адан ван зурзазвай. Тади гузвай жеди тIалари. Ингье вичи хиве кьадачир. Уьмуьр тирвал женгера лигим хьанвай и агъсакъалдиз гьамиша чандин сагъвал тIалабдай чна. Ам чи виридалайни чIехи дустарикай тир. Адан ван атайла чаз хвеши жедай. Чахъ са чIехи арха авай хьиз жедай. Чак руьгь акатдай. Ам зурба ватанперес, хайи халкьдин къайгъу чIугвазвай чIехи женгчи тир. Чи чIалан илимдин Шарвили тир. Гьавиляй чаз ам гьамиша кIвенкIвечи жергейра акваз кIандай. Чи дамах хьиз аваз кIандай. Ингье садлагьана, Къурбанд сувар къейдзавай юкъуз, 79 йисан яшда аваз кьатI хьана чIехи камалэгьлидин уьмуьр…

Лезги халкьдин дамах, филологиядин илимрин доктор, профессор, Рос­сиядин ТIебии Илимрин Акаде­миядин академик, РФ-дин ва РД-дин илимрин лайихлу деятель Агьме­дулагь Гуьлмегьамедан хва Гуьл­мегьамедова илимдин алемда чIехи гел туна. «Россиядин халкьарин чIа­ла­рин Яру ктаб» гьазурайбурукай сад яз ам вири дуьньядиз сейли хьана. Эхиримжи йисара алимди Дагъус­тандин Гьукуматдин Универ­ситетда ва РИА-дин Дагъустандин Илимдин Меркездин ЧIалан, Эде­биятдин ва Искусстводин Инс­титутда кIвалах­завай. Ам гьакIни и институтда кардик квай докторвилин диссертацияр хуьдай Советдин седридин заместитель тир.

      Лезгийрин, гьакIни Дагъустан­динни Россиядин халкьарин арада вичин вахтунда машгьурвал къачур академик А.Гуьлмегьамедова чIалан илимдик лугьуз тежедай кьван чIехи пай кутуна. Ада сифте яз лезгийрихъ 1500 йис инлай вилик кхьинар авай лагьана субутна. Сифте яз Етим Эминан чIалан гафарган туькIуьрна. Гуьгъуьнлай сифте яз лезги чIалан баянрин гафарган арадал гъана. Ада 2012-йисуз чапдай акъудай 3 жилдинин «Лезги чIалан словарда» чи чIала авай 25 агъзурдалай гзаф гафариз баянар гана. «Самур» газетди лезги чIалан михьивал хуьн патал женг чIугваз гатIунайла чи сад лагьай даях ва архани Агьмедулагь муаллим хьанай. Ада вичин «Лезги чIалан словарда» «Самур» газетда «Гафалаг» рубрикадик кваз чап хьанвай вишералди гафар мисал яз гъанва.

     Алимди 1971-2012-йисара чапдай акъудай урус чIаланни лезги чIалан фразеологиядин, лезги чIалан мягькем ибарайрин ва синонимрин, мектебар патал урус чIаланни лезги чIалан гафарганар тай авачирбур я. Фразеологиядай ада арадал гъайи мектебдиз Россиядин Образо­вани­дин ва Илимдин Министерстводи чIехи къимет гана. Машгьур лезги алим Унейзат Мейлановади ла­гьанай: «Фразеологиядай кхьей илимдин кIвалахар фикирда кьуртIа, Агьмедулагь Гуьлмегьамедов дуьньядин машгьур алимрихъ галаз са жергеда ава.»

     Лезги чIалан ва Дагъустандин чIа­ларин илимдик чIехи пай кутур, фонетика, фонология, синтаксис, лек­сикология, лексикография, уму­ми ва Дагъустандин фразеология вилик тухвай А.Гуьлмегьамедов 40-далай гзаф монографиядин, 400-да­лай гзаф илимдин кIвалахрин, юкьван мектебар патал грамматикадин ктабрин, университетдин студентар патал 10 тарсунин ктабдин, гьакIни кьве чIалан ва пуд чIалан рахарганрин автор я. Ада 20-далай гзаф илимдин кандидатарни гьазурна. 

     А.Гуьлмегьамедов къецепатан уьлквейризни сейли я. Вичин 70 йисан юбилей къейд авур 2006-йисуз ада 20-далай гзаф уьлквейрин чIалан алимрилай чарар ва телеграммаяр къачунай. Адан чIалан илимдин чара-чара хилериз талукьарнавай 70-далай гзаф макъалаярни очеркар Россияда, Азербайжанда, Германияда, Англияда, Туьркияда, Францияда, Болгарияда, Гуржис­танда ва маса уьлквейра, санлай къачурла 40-дав агакьна чIаларал чап хьанва. Советрин машгьур алимар Ю.Дешериева, А.Кибрика, Англия­дин тIвар-ван авай алим Б.Девида, Германиядай тир академик Г.Жоста А.Гуьл­мегьамедован илимдин кIва­лахриз чIехи къимет ганва.

     Къе чIехи ватанперес, чIехи алим чи жергеда амач. Адан экуь къамат халкьдин рикIе эбеди яз амукьда. Аллагьди рагьмет авурай!